Bảo hiểm nhân thọ (BHNT) và Bảo hiểm xã hội (BHXH) là những loại hình bảo hiểm khá phổ biến tại Việt Nam. BHNT và BHXH khác nhau như thế nào? Tham gia BHXH hay BHNT thì tốt hơn? Bài viết này chúng ta sẽ cùng nhau so sánh BHXH và Bảo hiểm nhân thọ.
1. Bản Chất BHXH và BHNT
Bảo hiểm xã hội là một chính sách xã hội quan trọng do Nhà nước Việt Nam tổ chức và thực hiện. Theo giải thích của Luật Bảo hiểm xã hội hiện hành, BHXH là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ BHXH.
Bảo hiểm nhân thọ là sản phẩm do các công ty bảo hiểm nhân thọ phát hành mà cá nhân sẽ tự nguyện tham gia. Người tham gia và công ty bảo hiểm sẽ cùng nhau thỏa thuận các quyền lợi, điều khoản rõ ràng. Nhằm bảo vệ con người trước những rủi ro không may về sức khỏe, thân thể hay tính mạng. Đồng thời, đây cũng là một hình thức tiết kiệm, đầu tư sinh lời, mang tính chất lâu dài, hiệu quả.
2. Đối Tượng Tham Gia của BHXH và Bảo hiểm nhân thọ
2.1. Bảo hiểm nhân thọ
- Mọi đối tượng có độ tuổi từ 0 – 65 tuổi (một số sản phẩm đến 80 tuổi)
- Tham gia độc lập từng cá nhân hoặc tham gia cho cả gia đình trong cùng một hợp đồng.
- Tuổi trẻ đầu tư, tuổi già thong thả. Đây là một trong những lý do bạn nên tham gia bảo hiểm nhân thọ sớm. Tốt nhất ở tuổi 20 hoặc tuổi 30, khi cơ thể còn khỏe mạnh và dẻo dai. Nếu chờ đợi, những vấn đề sức khỏe khiến bạn không đủ tiêu chuẩn để mua gói bảo hiểm ưng ý. Ngay cả khi sức khỏe của bạn ổn định, nhưng tuổi tác đã cao thì phí đóng bảo hiểm có thể lớn hơn rất nhiều.
-
Tùy theo từng công ty bảo hiểm mà một số ngành nghề như thợ lặn, phi công, cảnh sát hình sự, phòng cháy chữa cháy… không được tham gia bảo hiểm do tính đặc thù có nguy cơ cao về tai nạn, bệnh nghề nghiệp.
-
Ngoài ra, nếu đối tượng tham gia là tài xế (hoặc công việc liên quan đến vận chuyển bằng xe gắn máy), bộ đội, công an thường sẽ đóng phí bảo hiểm cao hơn những người làm ngành nghề khác.
Tóm lại, để tham gia bảo hiểm nhân thọ. Ngoài xác định nhu cầu hiện tại, người tham gia cần đảm bảo không mắc các bệnh loại trừ trong bảo hiểm nhân thọ. Cũng như đáp ứng điều kiện nghề nghiệp, tuổi tác và tài chính liên quan.
2.2. Bảo hiểm xã hội
- Đối tượng nằm trong độ tuổi lao động (15 tuổi trở lên) mới được phép tham gia.
- Tham gia độc lập tại doanh nghiệp hoặc tự tham gia
- Phạm vi bảo hiểm của bảo hiểm xã hội hẹp hơn so với bảo hiểm nhân thọ, chỉ bảo vệ được cho cá nhân tham gia mà không có tính năng gia tăng quyền lợi bảo vệ cho người thân.
3. Thời gian đóng
3.1. Bảo hiểm nhân thọ
Thời gian đóng bảo hiểm nhân thọ linh hoạt phụ thuộc vào mỗi sản phẩm và nhu cầu. Cũng như khả năng kinh tế của khách hàng mà lựa chọn thời hạn đóng phí phù hợp. Thông thường thời hạn đóng là từ 10 -20 năm.
3.2. Bảo hiểm xã hội
Theo quy định của Luật BHXH. Thời gian đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu phải đủ 20 năm mới được hưởng lương hưu.
Vì vậy, bảo hiểm nhân thọ có mức thời gian đóng linh hoạt hơn so với bảo hiểm xã hội. Và người tham gia có thể chủ động được khoảng thời gian đóng bảo hiểm nhân thọ phù hợp với mình. Còn bảo hiểm xã hội thì vẫn phải tham gia với khoảng thời gian đúng theo quy định để đảm bảo đủ quyền lợi.
4. Quyền lợi bảo hiểm của BHXH và Bảo hiểm nhân thọ
4.1. Bảo hiểm nhân thọ
- Quyền lợi bảo hiểm tử vong
- Quyền lợi bảo hiểm bệnh hiểm nghèo
- Quyền lợi bảo hiểm thương tật
Tham gia thêm các sản phẩm bổ trợ sẽ có thêm các quyền lợi:
- Quyền lợi điều trị nội trú, ngoại trú, nha khoa, thai sản
- Quyền lợi bảo hiểm bệnh hiểm nghèo, ung thư, tai nạn, thương tật toàn diện
- Quyền lợi miễn đóng phí…
Khi mắc bệnh nghiêm trọng, hiểm nghèo, BHNT sẽ hỗ trợ một khoản tiền rất lớn. Việc này giúp người bệnh có thể an tâm điều trị bệnh, nâng cao cơ hội hồi phục. Số tiền chữa trị lúc này sẽ không còn gánh nặng của gia đình, người thân vì đã được bảo hiểm hỗ trợ chi trả.
Khi nằm viện qua đêm, người tham gia bảo hiểm nhân thọ sẽ được công ty bảo hiểm chi trả chi phí. Tùy theo từng sản phẩm bảo hiểm, giá trị hợp đồng hoặc sản phẩm bổ trợ.
Tùy theo mức độ thương tật để bảo hiểm chi trả cho người bị tai nạn. Trường hợp bị tử vong, bảo hiểm sẽ chi trả số tiền bằng với mệnh giá hợp đồng. Thậm chỉ gấp hai đến ba lần mệnh giá hợp đồng nếu tử vong do tai nạn. Với số tiền này, gia đình có thể sớm vượt qua nỗi đau mất mát. Góp phần giải quyết vấn đề khó khăn về tài chính khi người tử vong chính là trụ cột của gia đình.
4.2. Bảo hiểm xã hội
Bảo hiểm xã hội bắt buộc
- Chế độ ốm đau
- Chế độ thai sản
- Chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp
- Chế độ tử tuất
- Chế độ hưu trí
Đối với BHXH tự nguyện: Chỉ có chế độ tử tuất và hưu trí
Khi nằm viện qua đến đúng tuyến, bảo hiểm xã hội sẽ hỗ trợ cho người tham gia số tiền bằng 80% ngày lương bình thường. Trường hợp nằm viện trái tuyến, số tiền chi trả lúc này sẽ ít hơn.
Bảo hiểm xã hội không chi trả cho người tham gia số tiền lớn như bảo hiểm nhân thọ.
Khi bị thương tật do tai nạn, căn cứ vào việc nằm viện trái tuyến hay đúng tuyến để bảo hiểm chi trả cho người bệnh. Giúp hỗ trợ một phần nào đó thu nhập khi người bệnh không thể kiếm tiền. Trường hợp tử vong, bảo hiểm xã hội chỉ hỗ trợ tiền tử tuất theo quy định.
5. Tính tích lũy của BHXH và Bảo hiểm nhân thọ
5.1. Bảo hiểm nhân thọ
Ngoài tính chất đặc trưng là bảo vệ trước các rủi ro trong cuộc sống. Bảo hiểm nhân thọ còn là một phương án tài chính có tính tích lũy. Là kênh tiết kiệm dài hạn và là kênh đầu tư có lãi suất.
Chỉ cần đóng phí bảo hiểm một cách đều đặn, liên tục và đầy đủ thời gian theo thỏa thuận. Người tham gia bảo hiểm sẽ nhận được khoản đáo hạn theo quy định của hợp đồng. Thường được thể hiện trên bảng minh họa phí, với lãi suất hoặc lãi chia (nếu có). Đó là một số tiền lớn để thực hiện những mục tiêu ý nghĩa của cuộc đời: mua nhà, mua xe, hưu trí,…
5.2. Bảo hiểm xã hội
Khi đóng đủ thời hạn 20 năm, người tham gia sẽ được nhận 45% lương hưu mỗi tháng. Và số tiền nhận được sẽ tính thêm 2% sau mỗi năm.
Theo quy định, NLĐ đóng trên 20 năm BHXH không thể hưởng BHXH một lần mà nhận lương hàng tháng. Trừ một số trường hợp đặc biệt như: ra nước ngoài định cư, bị bệnh nguy hiểm đến tính mạng.
Người tham gia BHXH, khi đã hưởng lương hưu thì mức lương hưu được điều chỉnh định kỳ theo chỉ số giá tiêu dùng và mức tăng trưởng kinh tế.
Mức lương hưu của người tham gia BHXH được điều chỉnh định kỳ theo mức tăng trưởng kinh tế và CPI. Trên thực tế, gần như hằng năm, Nhà nước đều điều chỉnh tăng lương hưu. Từ năm 2003 đến nay, Chính phủ đã nhiều lần điều chỉnh lương hưu với mức tăng 7,5 – 9,3 lần (tùy theo nhóm đối tượng) so với mức lương hưu tại thời điểm năm 2002.
6. Mức phí
6.1. Bảo hiểm nhân thọ
Khi tham gia bảo hiểm nhân thọ, khách hàng có thể linh hoạt trong việc lựa chọn mức phí, thời gian đóng phí, thời hạn hợp đồng, tạm ứng/ tạm dừng đóng phí theo khả năng tài chính.
Và theo lời khuyên của các chuyên gia tài chính, mức phí đóng bảo hiểm nhân thọ lý tưởng là 10 -15% thu nhập. Đây là một mức phí hợp lý để vẫn duy trì tham gia đóng phí được đều đặn để đảm bảo quyền lợi. Đồng thời vẫn không ảnh hưởng đến chi phí sinh hoạt chung của gia đình.
Bởi nếu tham gia bảo hiểm nhân thọ với mức phí quá thấp, quyền lợi của bạn theo hợp đồng có thể hạn chế hơn. Hoặc số tiền bảo hiểm nhận được sẽ thấp và không đủ khả năng chi trả cho các chi phí phát sinh khi xảy ra rủi ro. Ngược lại, khi tham gia quá cao, việc duy trì mức phí cao hằng năm sẽ trở thành gánh nặng tài chính, làm ảnh hưởng tới cuộc sống của bạn.
6.2. Bảo hiểm xã hội
-
Bảo hiểm xã hội bắt buộc
Phí bảo hiểm xã hội mà cả doanh nghiệp và người lao động phải đóng mỗi tháng sẽ là: 34%. Trong đó Doanh nghiệp phải chịu 23.5%, còn Người lao động phải chịu 10.5%.
-
Đối với BHXH tự nguyện
Mức đóng/tháng = 22% x Mức thu nhập chọn đóng BHXH tự nguyện – Mức nhà nước hỗ trợ đóng
Trong đó:
– Mức thu nhập chọn đóng BHXH tự nguyện của người lao động do người đó tự quyết định.
– Mức nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện
Từ ngày 01/01/2022, mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn là 1.500.000 đồng/người/tháng, nên mức đóng BHXH tự nguyện tối thiểu năm 2022 có sự điều chỉnh.
Mức hỗ trợ được tính theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BHXH hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn:
+ Hộ nghèo được hỗ trợ: 30% x 22% x 1.500.000 = 99.000 đồng/tháng
+ Hộ cận nghèo được hỗ trợ: 25% x 22% x 1.500.000 = 82.500 đồng/tháng
+ Các đối tượng khác được hỗ trợ: 10% x 22% x 1.500.000 = 33.000 đồng/tháng.
Như vậy, BHXH có ưu đãi đóng phí cho người dân nhiều hơn.
BHNT thì mỗi cá nhân phải xem xét tình hình tài chính thích hợp của mình để tham gia nhằm duy trì hợp đồng được đúng hạn và không phải từ bỏ giữa chừng.
7. Tổng kết so sánh BHXH và Bảo hiểm nhân thọ
Từ những thông tin so sánh bảo hiểm xã hội và bảo hiểm nhân thọ trên đây, bạn có thể thấy vai trò của bảo hiểm rất quan trọng. Không có loại nào có thể thay thế hoàn toàn loại nào. Việc so sánh giữa BHXH và bảo hiểm nhân thọ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về hai loại bảo hiểm này. Từ đó có thể đưa ra lựa chọn phù hợp nhất với bản thân và gia đình.
Nếu dư dả về tài chính bạn nên tham gia thêm bảo hiểm nhân thọ khi đã có bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế để tương lai được bảo vệ toàn diện hơn.
Chủ đề liên quan:
Đối Tượng Nào Nên Tham Gia BHXH Tự Nguyện?
Chúc bạn thành công và có bất cứ thắc mắc hãy để lại câu hỏi dưới mục bình luận này.
